Nasze spotkania z Kawalerami Orderu Uśmiechu

Kilka słów o patronie naszej Szkoły -
Kawalerach Orderu Uśmiechu

 

       Kawalerowie Orderu Uśmiechu to laureaci międzynarodowego odznaczenia nadawanego za działania przynoszące dzieciom radość. Wśród nagrodzonych znajdują się ludzie służący najmłodszym, którzy swym działaniem i życiem wcielają w czyn ideę – dzieci nade wszystko.

        W latach sześćdziesiątych  ubiegłego wieku pisarka  Wanda Chotomska, autorka książeczek dla dzieci oraz historyjek bohaterów pierwszej telewizyjnej „Dobranocki” - Jacka i Agatki, spotkała się z chorymi dziećmi w  szpitalu rehabilitacyjnym w Konstancinie  pod  Warszawą. Podczas  rozmowy
o przygodach Jacka i Agatki jeden z chłopców nagle powiedział, że on, to by chętnie dał  Jacusiowi jakiś medal albo order.  
        O tej propozycji  chłopca wspomniała pani Chotomska
w wywiadzie  udzielonym  z okazji  5 rocznicy  ukazywania się w TV Jacka
i Agatki.  Został on wydrukowany „Kurierze Polskim” w X 1967 roku. Dziennikarka, która  go przeprowadzała, pani Zofia Zdanowska, nie potraktowała  marzenia chłopca obojętnie. Powiedziała o nim kierownikowi działu łączności z czytelnikami redaktorowi Włodzimierzowi Karwanowi,  a on wpadł na pomysł, aby stworzyć dziecięce odznaczenie. „Bo dlaczego dzieci  nie mogłyby nagradzać dorosłych? Doskonale wiedzą, kto jest ich prawdziwym przyjacielem, okazuje im serce, daje radość. Przecież nikt i nigdzie nie ustalił, że tylko dorośli mają prawo do przyznawania rozmaitych odznaczeń.”         
        Tak narodziła się idea Orderu Uśmiechu. Któregoś dnia, w telewizyjnej dobranocce, Jacek i Agatka opowiedzieli o pomyśle stworzenia orderu, który nadawałyby tylko dzieci  i tylko  tym dorosłym, których uznaliby za tych, którzy czynią im dobro, których swych najlepszych przyjaciół.  Jeśli więc podoba im się ta propozycja niech wezmą  udział w konkursie na projekt Orderu Uśmiechu, a  swoje listy wyślą do redakcji. Poczta dostarczała ogromne  ilości  listów. 
W sumie było ich 44 tysiące.  We wszystkich dzieci popierały pomysł Orderu Uśmiechu i pisały albo rysowały, jak powinien wyglądać. Najwięcej dzieci  chciało, żeby był w kształcie serca albo słońca. Trudne zadanie miało jury pod przewodnictwem wybitnego rysownika Szymona Kobylińskiego, żeby przejrzeć  projekty i wybrać taki, który mógłby  posłużyć za wzór dla orderu.  Najbardziej spodobał się ten wymyślony przez 9 -letnią Ewę Chrobak
z Głuchołaz,  przedstawiający uśmiechnięte słoneczko.  I właśnie to słoneczko jest  do dziś na Orderze Uśmiechu.                 
        Wkrótce zaczęły napływać wnioski, w których dzieci zgłaszały swych kandydatów do Orderu  Uśmiechu. Trzeba je było  dokładnie przeczytać, a jeśli było w nich coś niejasnego także sprawdzić. Ktoś musiał wykonywać te czynności. Powołano więc Kapitułę Orderu Uśmiechu złożoną z osób, do których można było mieć pełne zaufanie. Na jej przewodniczącego wybrana została znana i uwielbiana przez dzieci pisarka Ewa Szelburg - Zarembina.              
        Jesienią 1968 roku odbyło się posiedzenie Kapituły, na którym  w imieniu dzieci przyznano po raz pierwszy to odznaczenie.  Wyróżnionym nim osobom przysługiwał tytuł Kawaler Orderu  Uśmiechu.   Kawalerem z  legitymacją 
numer 1 został  prof. dr Wiktor Dega, światowej sławy chirurg ortopeda z  Poznania, któremu tysiące dzieci zawdzięczały zdrowie a nieraz i życie. 
W czasie uroczystości dekoracji Orderem Uśmiechu był pasowany czerwoną różą i musiał wypić  puchar kwaśnego  soku z cytryny i w dodatku uśmiechnąć się.
Ta ceremonia też obowiązuje do dziś.                  
        Od tej pory dwa razy w roku – w  pierwszym dniu wiosny i w ostatnim
dniu lata zbiera się Kapituła, aby zatwierdzić kolejnych Kawalerów Orderu. 
W 1977 roku Cezary Leżeński przewodniczący Kapituły Orderu Uśmiechu rozpoczął  starania o to, by polski order ustanowiony przez polskie dzieci zyskał  międzynarodowe znaczenie, zwłaszcza że nadawany już był obcokrajowcom. Pojechał do Nowego Jorku i podczas sesji  ONZ wygłosił przemówienie w tej sprawie. Te zabiegi,  poparte jeszcze  przez  Henry’ego 
R. Labouisse’a,  dyrektora generalnego UNICEF, przyniosły efekt.  W 1979 roku, ogłoszonym przez ONZ Międzynarodowym Rokiem Dziecka, sekretarz generalny ONZ Kurt Waldheim  nadał Orderowi Uśmiechu międzynarodową rangę. Decyzją sądu z dnia 16 listopada 1992 roku powołane zostało do życia  Stowarzyszenie Kapituła Orderu Uśmiechu. Od tej pory istnienie Kapituły jest niezależne od jakichkolwiek zmian personalnych czy wahań politycznych. Na czele Kapituły, jako jej kanclerz, stał do końca swego życia – do 5 grudnia 2006r. Cezary Leżeński, pisarz i dziennikarz, autor wielu książek dla dzieci i młodzieży. Od 19 stycznia 2007 r. Kanclerzem, Kapituły jest Marek Michalak Prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Dzieci Chorych "Serce" w Świdnicy, Prezes Fundacji SERCE - Europejskie Centrum Przyjaźni Dziecięcej, założyciel i opiekun Zespołu Dziecięcego SERDUSZKA.

Kapituła utrzymuje swój międzynarodowy charakter. W jej gronie, liczącym obecnie 55 osób, zasiadają przedstawiciele Anglii, Argentyny, Australii. Białorusi, Belgii, Francji, Izraela, Jugosławii, Kanady, Niemiec, Rosji, Tunezji Ukrainy, USA, Węgier i Włoch.  Obok księdza katolickiego jest pastor ewangelicki, obok rabina- mułła islamski, obok księdza prawosławnego – lama buddyjski. Wszyscy obradują w zgodzie,  bo najważniejsze jest dobro dzieci,
a nie poglądy polityczne, wyznanie religijne, narodowość, rasa.  Za tolerancję, wyrozumiałość i życzliwość, Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu wyróżniona została w 2001 roku Medalem Za Zasługi dla Tolerancji.

        Wybór Kawalerów Orderu Uśmiechu służy dzieciom bez względu na ich miejsce zamieszkania, narodowość, wyznanie czy kolor skóry. Idea nadawania odznaczenia dorosłym na wniosek dzieci okazała się ponadczasowa, ponieważ Kapituła Orderu Uśmiechu w swych poczynaniach kieruje się niepodważalną dewizą: dobro wszystkich dzieci na świecie najwyższym celem ludzi szlachetnych.

 

Kawalerami Orderu Uśmiechu są między innymi:         
* hierarchowie kościelni, arystokraci i politycy:

Papież Jan Paweł II, Dalajlama XIV, ks. kardynał Henryk Gulbinowicz,
ks. kardynał Franciszek Macharski, ks. kardynał Ignacy Jeż, ks. bp Antoni Długosz, Nelson Mandela;

*aktorzy i reżyserzy:    
Ewa Błaszczyk, Anna Dymna, Alina Janowska, Krystyna Feldman, Ryszarda Hanin, Krzysztof Janczak, Zygmunt Kęstowicz, Irena Kwiatkowska, Steven Spielberg, Peter Ustinov, Oprah Winfrey;             
*działacze społeczni i wybitni pedagodzy:   
prof. Jadwiga Bińczycka, Hanna i Antoni Gucwińscy, Marek Kotański, Jacek Kuroń, Jolanta Kwaśniewska, prof. Maria Łopatkowa, Marek Michalak,
ks. Arkadiusz Nowak, Matka Teresa z Kalkuty;

*Lekarze:   
prof. Wiktor Dega, prof. Krystyna Dobosiewicz, prof. Jadwiga Moll, prof. Jacek Moll, prof. Zbigniew Religa, prof. Jan Oleszczuk, dr Helena Pyz, prof. Eugenia Zdebska, prof. Marian Zembala;        
*piosenkarze i muzycy:  
Eleni, Majka Jeżowska, Paweł Kukiz, Wiesław Ochman, Ryszard Rynkowski, Irena Santor, Grażyna Świtała;

*sportowcy:         
Otylia Jędrzejczak, Marian Woronin;

*twórcy literatury i poezji dla dzieci i młodzieży:          
Alina Centkiewicz i Czesław Centkiewicz, Henryk Chmielewski, Wanda Chotomska, Irena Conti Di Mauro, Arkady Fiedler, Tove Jansson, Irena Jurgielewiczowa, Ludwik Jerzy Kern, Maria Kownacka, Joanna Kulmowa, Astrid Lindgren, Małgorzata Musierowicz, Edmund Niziurski, Hanna Ożogowska, Joanna Papuzińska, J. K. Rowling, Ewa Szelburg – Zarembina, Alfred Szklarski, ks. Jan Twardowski.

 
        Kawalerowie Orderu Uśmiechu to ludzie, którzy reprezentują rożne poglądy polityczne, religie, kolor skóry… Wiele ich dzieli. Ale łączy jeszcze więcej IDEA CZYNIENIA DOBRA SŁABSZYM, BEZBRONNYM. Czynienia dobra poprzez dzielenie się tym co mają: SERCEM, WIEDZĄ, UMIEJĘTNOŚCIAMI, TALENTAMI, DOBRAMI  MATERIALNYMI.

            
                                              (opracowano na podstawie: www.orderusmiechu.pl)

 

Miasto RybnikMinisterstwo Edukacji Narodowej
Kuratorium Oświaty w Katowicach